Żyć w ekowiosce, w której szanujemy człowieka i planetę
Czy ekowioski są wspólnotami przyszłości?
To pytanie zadaję sobie od kilku lat. Muszę to sprawdzić pewnego dnia! Ale poza odpowiedzią, którą muszę znaleźć, widzę, że ta koncepcja jest nadal bardzo mało znana większości ludzi. Ekowioski pojawiły się na początku XX wieku. Od tego czasu powstawały na całym świecie. Myślę, że społeczności żyjące w tych ekowioskach są wzorem dla innych.
Ekowioski zostały zbudowane z myślą o stworzeniu rozwiązania na przyszłość.
Pozwolę sobie przedstawić, czym są ekowioski, jakie koncepcje wprowadzają w życie. Może i ty dasz się namówić? Mam nadzieję, uda mi się was zachęcić, byście stworzyli własna ekowioskę, albo przynajmniej przyjrzeli się bliżej i zadali sobie kilka pytań.
Czym jest ekowioska?
Pierwsza obserwacja: społeczność o rozsądnej wielkości. Ekowioska skupia społeczność ludzi w jednym miejscu, zwykle nie przekraczającym w Polsce kilkunastu – kilkudziesięciu a za granicą nawet kilkuset mieszkańców. Większość ekowiosek została stworzona spontanicznie. Rozwijały się w miarę spotkań z ludźmi, zgodnie z możliwościami niektórych, a następnie dołączali się inni. To dobrze, każdy ma pewne umiejętności, którymi chciałby się podzielić z innym …ty nie?
Istnieje wiele podobieństw, które łączą mieszkańców społeczności. Począwszy od ich zainteresowania wartościami etycznymi. To jest w zasadzie podstawa do rozwinięcia innego stylu życia, lub alternatywa jak to nazywają niektórzy. Istnieje wiele różnic między ekowioską i miastami małymi lub większymi, w których mieszka znaczna większość ludności. Etykajest zbyt często nieobecna w proponowanym nam sposobie życia w społeczeństwie. I to boli mnie najbardziej.
Zachowaj Ziemię dla przyszłych pokoleń
Mam dzieci. Wiem, że nie jestem jedyny. Wiem też, że nie jestem osamotniony w zastanawianiu się nad stanem świata jutra. W wielu ekowioskach wspólny cel wyraża się w głębokim wspólnym pragnieniu: pozostawienia przyszłym pokoleniom bogatego i nienaruszonego świata. Aby przekazać świat, którego ludzie nie zniszczyli, świat, który wciąż będzie miał do zaoferowania całą swoja piękną naturę.
Tego właśnie pragnę i nic mnie nie powstrzyma!
Idea jest prosta: nie uważać naszej planety Ziemi za bezdenną otchłań, z której możemy brać wszystko, co chcemy, bez konieczności zwrócenia tego pewnego dnia. Wręcz przeciwnie, wszystkie zasoby pobrane z Ziemi muszą być jej zwrócone. Jak mówią Indianie:
”Traktuj Ziemię dobrze.
Nie została Ci podarowana przez rodziców,
Została wypożyczona dla Ciebie przez dzieci.
Nie odziedziczyliśmy Ziemi po naszych przodkach,
pożyczamy ją od naszych dzieci.”
Jest to zatem kwestia by żyć tak by nie pozostawić żadnych szkodliwych śladów po sobie. Całkowicie zgadzam się na przejście od szalonego życia konsumenta do życia tego który chroni przyrodę, w pełni odpowiedzialnego za moje działania, i dumnego z tego, co przekazuję i daje innym.
Człowiek w centrum
Poza problemem dbania o czystość środowiska ekowioska przywiązuje wielką wagę do ludzi. Ekowioska pracuje nad odtworzeniem mini-społeczeństwa, które nie jest indywidualistyczne w sensie egocentryczne . Przyjaźń ma ogromne znaczenie, podobnie jak szacunek i solidarność. Mieszkańcy budują ze sobą silne więzi, aby promować rozwój każdego takim, jaki jest w swojej wyjątkowości i kreacji.
Konkurencja i prześciganie się kto jest lepszy nie mają miejsca w ekowiosce. Podczas gdy w dzisiejszym społeczeństwie te zachowania rozwijane są już w szkole (tak zwany wyścig szczurów)… Nie pragnę posiadać więcej niż inni. Pragnę, żeby wszyscy mieli to co jest im niezbędne do życia i jestem gotów poświęcić na to swój czas i energię. W ekowiosce wszyscy skupiają się na tym, co możemy zbudować razem, dla każdego mieszkańca społeczności. Starają się odpowiadać zbiorowo na konkretne potrzeby każdego.
Kiedy szacunek nie jest pustym słowem
Szacunek dla wszystkich. Społeczność żyjąca w ekowiosce obejmuje również poszanowanie różnych przekonań, w tym religijnych i politycznych, innych mieszkańców. Przestańmy krytykować „innych”, tych, którzy nie dokonali takich samych wyborów jak my.
Szacunek dla wszystkich
Ludzie są wolni by mogli sami decydować. Władza nie jest tylko w rękach kilku osób. Decyzje podejmowane są we wspólnocie, na zasadach demokracji gdzie każdy ma prawo głosu. Jednak jest to coś więcej niż demokracja. Każdy człowiek ma coś do dania i jest swoim własnym liderem. Zarządzanie nie bazuje na walce a na pragmatycznej wymianie spojrzenia na rzeczywistość, następnie przepuszczania pomysłów przez filtr serca i pozwoleniu rzeczywistości by działała w trakcie realizacji projektu. Ważne jest to gdzie nas doprowadzą projekty i wspólne pomysły w przestrzeni człowieczeństwa i relacji a nie czy mój pomysł zostanie zrealizowany.
Jest to przestrzeń, którą zgłębiamy na codzień i która odkrywa nam wciąż nowe wymiary rzeczywistości i sposoby życia wspólnie w świecie. Dzielimy się hojnie naszymi odkryciami i jako entuzjaści tej części życia z wypiekami na twarzach słuchamy innych, którzy mają spostrzeżenia na tym polu gdyż nasze szerokie społeczeństwo nadal wciąż koncentruje się dziś na władzy decyzyjnej, której nie można kwestionować.
Szacunek dla przyszłych pokoleń
Wreszcie, koncepcja harmonijnego rozwoju ma również fundamentalne znaczenie w ekowiosce. Harmonijny rozwój znajduje się w centrum wszystkich decyzji podejmowanych przez społeczność, niezależnie od tego, czy są one związane ze środowiskiem, człowiekiem czy jakąkolwiek inną dziedziną. Wpływ każdej decyzji jest zatem brany pod uwagę, aby zapewnić, że nie jest ona negatywna. Chodzi o to, aby wykorzystać teraźniejszość do zbudowania przyszłości i upewnić się, że żadne wdrożone działanie nie zniszczy jej. Kto może chcieć „zniszczyć przyszłość”? Jednak… kto jej nie zniszczy, pomimo dobrych chęci?
Rozwój życia ekowioski w połączeniu ze środowiskiem
Jak już wiesz, środowisko i jego ochrona są istotnym elementem ekowioski. Wszyscy mieszkańcy dążą do jak największego zmniejszenia śladu zanieczyszczenia ekologicznego. W tym celu wykorzystują wszelkie techniki, które często silnie odróżniają je od praktyk dzisiejszego konsumpcyjnego społeczeństwa.
Po pierwsze, tworzą zrównoważone domy, które komponują się ze środowiskiem. Mówimy o budowaniu domów z ekologicznych materiałów, ale także tworzeniu domów pasywnych. Energia odnawialna jest oczywiście integralną częścią tych siedlisk, które dążą do autonomii energetycznej.
Ekowioski są dumne z permakultury, która pozwala im uprawiać owoce i warzywa z poszanowaniem gleby i przyrody.
Centralne zasady etyczne permakultury
- Troszcz się o Ziemię (Take care of the Earth): dbaj, aby wszystkie systemy życia mogły przetrwać i się rozwijać. To jest pierwsza zasada, ponieważ bez zdrowej Ziemi ludzie nie mogą prosperować.
- Troszcz się o ludzi (Take care of the people): dbaj, aby ludzie mieli dostęp do dóbr niezbędnych do życia.
- Dziel się nadmiarem (Share the surplus): zdrowe systemy naturalne wykorzystują nadwyżki do wyżywienia innych. My, ludzie, możemy robić to samo. Zarządzając naszymi potrzebami, możemy odłożyć część środków, aby spełnić powyższe zasady.
Na poziomie żywności jednym z celów tych społeczności jest samodzielność. Przynajmniej nie musisz pytać, co jest na talerzu, wiedząc, że odpowiedź nigdy nie jest jasna i uspokajająca…
Środowisko jest również respektowane przez chęć nie marnowania żadnych zasobów. Żywność i woda są więc używane z najwyższą starannością. To samo dotyczy prądu, który w większości wypadków pochodzi albo z elektrowni opalanych węglem lub elektrowni atomowych.
Wreszcie ekowioska przywiązuje dużą wagę do gospodarki odpadami. Recykling zajmuje zatem również ważne miejsce w decyzjach podejmowanych przez członków społeczności.
Żyjcie razem i myślcie „społeczność”
Ekowioski wprowadzają wiele inicjatyw promujących interakcje społeczne, które sprzyjają rozwojowi osobistemu każdej osoby. Harmonia między mieszkańcami jest realizowana i zachowywana w ekowioskach. Wychodzą też na spotkania z inicjatywą do swoich sąsiadów.
Ekowioski odcinają się od świata? Nie jestem pewien…
Organizowane są liczne zajęcia kulturalne i społeczne, w tym dzieci i dorośli. Dlatego żegnajcie codzienne programy telewizyjne, które mają tak negatywny wpływ na jednostki w dzisiejszym świecie.
Istnieje również wiele inicjatyw gospodarczych, takich jak tworzenie małych lokalnych przedsiębiorstw, które tworzą zatrudnienie w społeczności, wykorzystując mocne strony i cechy każdego z jej mieszkańców. Istnieje również silny nacisk na wzajemną pomoc i wymianę. Nie, pieniądze nie rządzą wszystkim!
Ostatecznie celem jest stworzenie społeczności, w której można żyć z radością. W ekowiosce nie żyjemy otoczeni przez sąsiadów, do których nie mówimy. Jest to społeczność, w której każdy znajduje swoje miejsce i każdy ma wartość i uznaną kompetencję.
Kilka form wokół tej samej koncepcji
Ekowioski mogą przybierać różne formy w zależności od miejsca, w którym się znajdują, ale także w zależności od ich mieszkańców i ich dynamiki. Podczas gdy niektóre ekowioski są na wsi, inne znajdują się wokół miast, a nawet w niektórych dzielnicach miejskich. Na przykład w środku Paryża zaadoptowano stary szpital i przerobiono go na ekowioskę. Dzięki temu mieszkańcy mogą kontynuować pracę w mieście. Celem nie jest odrzucenie wszystkiego, co stanowi i proponuje dzisiejsze społeczeństwo.
Jest to jednak idea łatwo przekazywana przez tych, którzy nie maja pojęcia jak wygląda życie ekowioski. Stąd łatwo pojawia się idea, że są to „zamknięte sekty”, bardzo niebezpieczne, do której należą mieszkańcy ekowioski, jest to oczywiście idea fałszywa. Rozpowszechnianie takich idei jest prawdopodobnie uspokajające dla tych, którzy nie ośmielają się zbliżyć poczuć i zobaczyć czym jest taka wioska, najprościej jest przykleić negatywną etykietę. Jest to szybki i praktyczny sposób na pozbycie się możliwego zbliżenia i poznania. Możliwości przerwania zamkniętego kręgu pracownik – konsument – zanieczyszczający.
Już czas bo za chwile będzie za późno mamy tylko jedno życie, a po nas przyjdą następne pokolenia. Mam okazje żyć w przepięknym eco domu, w którym szanuje się człowieka i planetę. Jestem przekonany, że to pragnienie dzieli więcej niż jedna osoba. A ty kiedykolwiek o tym myślałeś?
„Może powiesz, że jestem marzycielem
Lecz nie jestem jedynym
Mam nadzieję, że pewnego dnia do nas dołączysz
I świat stanie się jednością”
-„Imagine”, John Lennon-
„Nie pozwól ludziom z małym umysłem, wmówić ci, że twoje marzenia są zbyt duże. Ludziom z ograniczoną wyobraźnią, przekonać cię, że zbyt wysoko marzysz. Pamiętaj: to że ktoś nie potrafi czegoś zrobić, nie oznacza, że nie jest to, dla ciebie możliwe. To są jego granice. Nie twoje. Twoje mogą być znacznie dalej. Nawet dalej niż jego własna wyobraźnia.
Jeśli cokolwiek jest dla ciebie ważne. Po prostu rób swoje. W końcu nauczysz się realizować swoje marzenia, całkowicie bez wysiłku. Po prostu w pewnym momencie zauważysz, że bez względu na to, jak bardzo się boisz, jak się temu opierasz i kto jest przeciwko tobie. W twoim życiu i tak dzieję się DOBRO”.